Sığırcık ya da bayağı sığırcık (Sturnus vulgaris), ötücü kuşlar takımından, sığırcıkgiller familyasına ait orta boyutlarda bir kuş türüdür. Yaklaşık 20 cm. boyunda ve parlak siyah tüylere sahip olan sığırcığın tüylerinde yılın bazı dönemlerinde beyaz benekler görülür. Bacakları pembe renkli olan bu kuşun gagası kışları siyah yazları ise sarı renklidir. Genç kuşların tüyleri erişkinlerden daha kahverengi tonlardadır. Özellikle topluluk hâlinde bulunduğunda çok gürültücü olan bu kuşun şakıması müzikal bir tonda olmasa da çeşitlilik arzeder. Taklitçilik yetisi ile edebiyatta kendine yer edinmiştir.
Sığırcık doğal yaşam alanı olan Avrupa'nın ılıman bölgeleri ve Asya'nın batısında on iki kadar alt türü ile açık alanlarda üremektedir. Ayrıca Avustralya, Yeni Zelanda, Kuzey Amerika ve Güney Afrika gibi farklı bölgelere de sokulmuş bir türdür. Avrupa'nın güneyi ve batısı ile Asya'nın güneybatısında yaşayan türleri yerleşik iken kuzeydoğu popülasyonları kışları doğal yaşam alanları içinde daha güneye ve daha batıya ve ayrıca İber Yarımadası'nın daha güneyi ile Afrika'nın kuzeyine göç ederler. Yapay ya da doğal oyuklara düzensiz yuvalar yapan bayağı sığırcığın dişileri dört ila beş adet parlak açık mavi yumurta yumurtlarlar. İki haftalık kuluçka süresinden sonra yumurtadan çıkan yavrular bir üç hafta daha yuvada kalır. Her yıl bir ya da iki kere üreme denemesinde bulunurlar. Hepçil olan bu kuş türü çeşitli omurgasızın yanı sıra tohum ve meyvelerle de beslenirler. Çeşitli memeli ve yırtıcı kuş türleri tarafından avlandıkları gibi hem iç hem de dış parazitlerden mağdurdurlar.
Omurgasız zararlılarla beslendikleri için çok sayıda bayağı sığırcıktan oluşan büyük kuş sürüleri ziraat için faydalı oldukları gibi meyve ve tohumlarla beslendikleri için kendileri de zararlı olarak sayılabilmektedir. Kentsel alanlarda büyük sürülerin çıkardığı gürültü de rahatsız edici olabilmektedir. Özellikle sokuldukları bölgelerde itlaf gibi yöntemlerle kontrol altına alınmaya çalışılsa da Batı Avustralya dışında başarılı olunamamıştır. Sığırcık popülasyonu Avrupa'nın batısı ve kuzeyinde yavruların beslenmesi için gerekli olan omurgasızların sayılarının azalması nedeniyle 1980'lerden beri düşüşe geçmiştir. Ancak buna rağmen muazzam küresel popülasyonları nedeniyle Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından asgari endişe altındaki türler arasında listelenmektedir.
Adlandırma
Sığırcık ilk olarak Linnaeus tarafından 1758 yılında Systema Naturae adlı eserinde Sturnus vulgaris adı ile tanımlanmıştır. Cins adı Sturnus Latince "sığırcık" ve epiteti vulgaris de Latince "bayağı" demektir.
Divânu Lügati't-Türk'te bu kuş sıkırçık / sıkırçuk olarak geçer. Eski Türkçede "çığırmak, ötmek" anlamına gelen "sıkır-" kökü ile "-çuk" küçültme ekinin birleştirilmesiyle oluşturulduğu düşünülmekle birlikte "şakıma" anlamına gelen "sıkırça-" köküne "-ık" eki eklenmesiyle oluşturulduğuna dair yorumlar da bulunmaktadır ve kelimenin kökünün sığır kelimesiyle bir ilgisi yoktur. Babürnâme'de Çağatay Türkçesinde çuğurçuk olarak geçer. Osmanlıcada sığırcuk / sığırcık; Farsçadan alıntılanmış olarak "anlayışlı kuş" anlamında mürg-i zîrek / mürg-i zeyrek; zürzür olarak kullanılırdı.
Modern Türk dillerinde Azericede soğırçın / sığırçın, Kırım Tatarcasında sırçık / sığırcak / sıyırcın / çıyırcık, Tatarcada sıyırçık, Başkurtçada sıyırsık, Özbekçede çuğurçik, Kırgızcada çığırçık, Kumukçada sıyırtğış, Teleütçede sığırtçık ve Hakasçada sıgırçah biçimlerinde yaşamaktadır.
Anadolu'da sığırcığa çekirgekuşu, çoğurcuk, sakızgan, sar, sarec, sari ve zurzur denirken Kıbrıs ağzında Rumcadan gelen mavrobullo adı verilir.
Taksonomi ve sınıflandırmaSığırcıkgiller (Sturnidae) familyası sokulmuş olduğu bölgeler haricinde tamamen Eski Dünya'ya özgü bir familyadır ve en çok tür çeşitliliği Güneydoğu Asya ile Sahra altı Afrika'da görülür. Sturnus cinsi polifiletiktir ve üyeleri arasındaki bağlantılar tam olarak açıklanamamıştır. Sığırcığın en yakın akrabası kara sığırcıktır. Göçmen olmayan kara sığırcık Buzul Çağı'ndan sonra buzulların çekilmesi sırasında İber Yarımadası'nda kalmış bir S. vulgaris popülasyonundan türleşmiş olabilir ve mitokondriyal DNA araştırmaları kara sığırcığın, sığırcığın bir alt türü olarak sınıflandırılmasını önermektedir. Aslında sığırcık popülasyonları arasında görülen genetik varyasyonlar sığırcık ile kara sığırcık arasındaki genetik farklılıklardan daha büyüktür. Her ne kadar Buzul Çağı'nın ortasından kalma sığırcık fosilleri mevcut olsa da sığırcıkgiller familyasında bulunan türler arasındaki ilişkileri çözümlemenin önündeki sorunlardan biri bu fosil kalıntılarının daha sonraki dönemlerde kesintiye uğramasıdır.
Alt türlerSığırcığın boyutlarının ve erişkin tüylerinin renk tonlarının klinal olarak değiştiği çeşitli alt türleri bulunmaktadır. Coğrafi alanda kademeli varyasyonların yaygın geçiş karakteristiklerinin görülmesi nedeniyle otoriteler arasında alt türlerin tanımlanması konusunda farklılıklar bulunmaktadır. türler
