Büyük Yıldız Han, 19. yüzyılda inşa edilen ender klasik Osmanlı ticaret hanlarından biri. Günümüzde konfeksiyoncuların faaliyet gösterdiği bu han, Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından tarihi eser olarak tescil edildi. Yolunuz İstanbul Eminönü’ndeki Mahmutpaşa Yokuşu’na düşerse, hanı ziyaret etmeden dönmeyin. Ziyaretçiler, hanın geniş avlusunda biraz nefes alıp, tarihi havayı soluma imkanı buluyor.
Büyük Yıldız HanBüyük Yıldız Han; Eminönü, Mahmutpaşa Yokuşu, Sultan Odaları ve Yeşildirek Bakkal Sokakları arasında yer alıyor. Tek kapısı olan hanın yapım tarihi, kayıtlarda 1817 olarak geçiyor. Ancak hanın kim tarafından yaptırıldığı ve mimarının da kim olduğu bilinmiyor.
KLASİK OSMANLI TARZI
Büyük Yıldız Han, bir 19. yüzyıl eseri olmakla beraber bütününe bakıldığında klasik Osmanlı hanları tarzında yapılmış bir yapı. Ancak ilerleyen yıllarda handa bazı değişiklikler yapılıyor ve günümüze gelindiğinde Batı mimarisi öne çıkıyor.
Üç katlı handa sadece bir avlu bulunuyor.
HEM CAMİ HEM OTEL
Yapıldığı ilk yıllarda Büyük Yıldız Han’da, ağırlıklı olarak tüccar, komisyoncu ve tellal hizmet veriyordu. Tarihi kayıtlarda Sultan II. Abdülhamid zamanında hanı İranlılar’ın hem cami hem de otel olarak kullandıkları belirtiliyor.
KONFEKSİYON AĞIRLIKLI
Günümüzde ise handa çoğunlukla konfeksiyoncular faaliyet gösteriyor. Ancak Büyük Yıldız Han’ın üst katları ise depo olarak kullanılıyor. Handaki Mahmutpaşa Yokuşu’na bakan dükkanlardan birinde de Türkiye’nin ilk hazır giyim mağazası ‘Çeşme Güzeli’nin bulunduğu yer, günümüzde adını değiştirerek hâlâ varlığını sürdürüyor.
1973’TEN BERİ ‘KORUNUYOR’
Büyük Yıldız Han, Anıtlar Yüksek Kurulu’nun 14 Nisan 1973 tarih ve 7154 numaralı kararıyla ‘korunması gerekli tarihi eser’ olarak tescil edildi. Ayrıca kararda, han içinde yer alan freskin de hanla beraber korunması gerektiği belirtiliyor.
Han, 146 yıldır Mehmedzade ailesinin mülkiyetinde. Şimdiki sahibi Kerim Mehmedzade, bir konuşmasında hanı, dedesi Hacıbaba Mehmedzade’nin 1870’lerin ortalarında Mahmutpaşa’da halı ticaretine başladıktan sonra aldığını belirtiyor. Kerim Mehmedzade, dedesinin han ile ilgili şunları anlattığını aktarıyor: “Büyük Yıldız Han, 19. yüzyılın sonlarından itibaren o dönemin fikir önderleri arasında gösterilen İsmail Gaspıralı, Hasanbey Zerdabi, Ahmet Ağaoğlu, Yusuf Akçura ve Yusufbeyli Nesib gibi isimlerin daimi uğrak yeriydi.”
Büyük Yıldız Han’da bugün çoğunlukla konfeksiyoncular faaliyet gösteriyor. Ancak Büyük Yıldız Han’ın üst katlarının bir kısmı boş, bir kısmı da depo ya da atölye olarak kullanılıyor.
